Endüstriyel ve evsel arıtma tesislerinin uyguladığı arıtma işleminin ardından ortaya atık çamurlar çıkar. Bu atık çamurların ortadan kaldırılması sürecinde arıtma işleminin yapılması ise zorunludur. Arıtma tesislerinin projelendirilmesi sırasında çamur probleminin unutulmaması gerekir.
Arıtma tesislerine alınacak olan çamur çeşitli uygulamalardan geçer. Bu metotlardan biyolojik çöktürme, kimyasal çöktürme ve fiziksel çöktürme uygulamalarından herhangi biri yapıldıktan sonra çamurun tesise alınması gerekir.
Biyolojik ve fiziksel arıtma yöntemleri evsel atıklar için daha uygun olurken kimyasal arıtma yöntemleri tercih edileceği zaman endüstriyel atıklardan söz etmek gerekir. Atık su arıtma uygulaması yapılırken dikkate alınacak bazı unsurlar vardır.
Öncelikle atık suyun karekterizasyonu ve arazi maliyeti ile birlikte kullanılabilirliği göz önünde bulundurulur. Bunun yanı sıra gerekli çıkış suyu kalitesi ve gelecekteki su kalitesine ait standartların yükseltilmesi de şarttır.
Atıksu Arıtma Tesislerinde Yapılan İşlemler
Atıksu arıtma tesislerinde yapılan işlemler söz konusu ise farklı uygulamalardan da söz edilebilir. Fiziksel, biyolojik, kimyasal ve ileri arıtma olarak uygulanan bu yöntemler sırasında çeşitli işlemlerden yararlanılır.
Fiziksel arıtma işlemleri yapılırken ızgara, kum tutucu, yağ tutucu ve ön çökeltim süreçleri takip edilir. Biyolojik arıtma sırasında ise klasik aktif çamur, uzun havalandırmalı, aktif çamur, oksidasyon ve stabilizasyon işlemleri uygulanır.
İleri arıtma olarak adlandırılan süreç ise dezenfeksiyon, aktif karbon, membran filtreler, ileri oksidasyon, iyon değiştiriciler ve adsorpsiyon işlemlerinden oluşur. Kimyasal arıtma işlemlerinden bahsetmek gerektiğinde ise koagülasyon, flokülasyon, kimyasal çökeltim, flotasyon ve nötralizasyon işlemleri uygulanır.
Çamur işleme ve bertaraf etme yöntemleri ise yoğunlaştırma, susuzlaştırma, stabilizasyon ve nihai bertaraf aşamalarından teşekkül eder. Bu tür işlemlere maruz bırakılan arıtma çamurunun genel olarak bakıldığında sıvı formda olduğu görülürken çamurun hacminde azaltma yapılmak istenirse arıtma sistemlerinde yoğunlaştırıcılar eklenmesi gerekir.
Arıtma yöntemleri arasında yer alan fiziksel arıtma uygulamasında arıtma çamurunun kirlilik faktörlerinin fiziksel özellikleri dikkate alınır. Fiziksel özellikleri dendiğinde ise özgül ağırlık, vizkozite ve maddenin boyutlarından söz edilir.
Fiziksel arıtma yöntemi olarak adlandırılan işlemlerde atık sulara ait askıda partiküllerin yanı sıra diğer katı maddelerin sudan ayrıştırılarak diğer proseslerin arıtma işlemlerine tabi olarak uygulanan yöntem söz konusu olur. Bu uygulama basittir ve genellikle gelişmiş atık su arıtmalarında kullanılır. Katı parçalar sudan ayrıştırılmak istendiğinde bu yöntem tercih edilir.
Fiziksel arıtma metotları uygulanırken yararlanılan işlemler kum tutucular, elekler, yüzer madde tutucuları, ızgaralar, çökeltim aşaması ve dengeleme ile birlikte yüzdürme havuzları olur. Atıksu arıtma işlemlerinin en son aşaması ise nihai bertaraf sürecidir.